Kościół Świętego Marcina w Swarzędzu


Kościół św. Marcina, znajdujący się w Swarzędzu, jest rzymskokatolicką świątynią, która pełni znaczącą rolę w lokalnej społeczności. Należy on do dekanatu swarzędzkiego, co podkreśla jego ważność w strukturze Kościoła katolickiego w regionie.

Warto zaznaczyć, że parafia św. Marcina jest najstarszą wspólnotą religijną w mieście, co czyni ją miejscem o bogatej historii i tradycji. Kościół ten charakteryzuje się wieloma stylami architektonicznymi, świadcząc o licznych przebudowach, które miały miejsce na przestrzeni lat. Tego typu przekształcenia nadały mu unikalny charakter, przyciągając zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Historia

Kościół w Swarzędzu ma bogatą historię, sięgającą aż XII wieku, kiedy to został zbudowany z inicjatywy rodziny Łodziów. W XVI wieku Górkowie, znani lokalni fundatorzy, postawili pierwszy murowany obiekt. Kolejna wersja świątyni, zbudowana z cegły, powstała około 1638 roku. Została ona konsekrowana w 1656 roku, jednak na przestrzeni lat obiekt uległ zniszczeniu.

Dopiero w 1777 roku Teodor Rożmiński podjął się odbudowy kościoła, a w 1792 roku dobudowano wieżę, która osiągała wysokość 90 stóp. Kolejnym ważnym etapem w historii tej świątyni miało miejsce w 1897 roku, kiedy dziekan Dambek dodał poprzeczną nawę, co miało istotny wpływ na układ architektoniczny budowli.

W 1966 roku, za sprawą ówczesnego proboszcza, księdza Bogdana Podhalańskiego, wnętrze kościoła wzbogaciło się o freski autorstwa Łucji i Józefa Oźminów, wykonane w technice al fresco. Ich prace przyczyniły się do wzbogacenia estetyki wnętrza oraz podkreślenia duchowego charakteru miejsca.

W 1970 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków, co zapewniło mu ochronę prawną i pomogło w dalszej konserwacji tej cennej dla lokalnej społeczności budowli. Z tego powodu, kościół Świętego Marcina w Swarzędzu jest nie tylko miejscem kultu, ale również ważnym obiektem historycznym, który zachował wiele ze swojej pierwotnej architektury i wyrazistego charakteru przez stulecia.

Kaplice i otoczenie

Kościół Świętego Marcina w Swarzędzu jest nie tylko miejscem modlitwy, ale również niezwykle bogatym w historię obiektem. Posiada dwie kaplice, które są ważnym elementem jego struktury i znaczenia w lokalnej społeczności. Są to kaplice: Matki Boskiej Częstochowskiej oraz św. Józefa, który jest patronem stolarzy, stanowiących ważną część tożsamości miasta.

Otaczający kościół cmentarz jest miejscem spoczynku wielu znanych postaci, w tym:

  • Czesław Grynia (1899-1927), powstaniec wielkopolski, oficer 22. Pułku Ułanów Poznańskich, zmarły w 1927 roku, pierwotnie pochowany w Czarnokońcach Wielkich koło Lwowa, a w 1928 roku sprowadzono jego zwłoki do Swarzędza,
  • Leon Grynia (1895-1939), lotnik, który zginął w kampanii wrześniowej podczas niemieckiego nalotu na lotnisko Ławica w dniu 1 września 1939,
  • Franciszek Grynia (1891-1961), dyrektor szkoły zawodowej, aktywny działacz społeczny i polityczny,
  • Stanisław Roszak (1854-1923), poseł w polskim sejmie dzielnicowym,
  • Edmund Roszak (1899-1962), powstaniec wielkopolski,
  • Henryk Szuman (1822-1910), poseł do sejmu pruskiego, organizator Polskiej Ligi Akademickiej w Berlinie, prezes Centralnego Towarzystwa Gospodarczego; jego grobowiec został zniszczony przez Niemców w 1939 roku,
  • Maksymilian Głowiński (1891-1968), powstaniec wielkopolski i żołnierz Armii Krajowej.

Na cmentarzu, przy kościele, znajdują się również dwa pomniki, które upamiętniają ważne wydarzenia:

  • Pomnik „W Stulecie Niepodległości 1918-2018”, który zawiera listę 59 nazwisk powstańców wielkopolskich oraz cytat ze św. Jana Pawła II: „Nie chciejcie Ojczyzny, która Was nic nie kosztuje”,
  • Pomnik „Pamięci swarzędzkich dzieci, które w czasie zaboru pruskiego walczyły o nauczanie w języku polskim”, postawiony w stulecie strajku szkolnego z 23 października 1906 roku, ufundowany przez mieszkańców miasta w 2007 roku.

Te elementy składają się na niepowtarzalną historię Kościoła Świętego Marcina oraz jego otoczenia, będącego nie tylko miejscem kultu, ale także świadkiem burzliwej historii regionu.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 12.05.2010 r.]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r., s. 193 [dostęp 17.01.2017 r.]
  3. Rodzina Gryniów [online], www.mojswarzedz.pl [dostęp 01.01.2022 r.]
  4. praca zbiorowa, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 związani z ziemią swarzędzką [online], s. 77
  5. Swarzędz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 631

Oceń: Kościół Świętego Marcina w Swarzędzu

Średnia ocena:4.77 Liczba ocen:11